Tag: leren zeilen

Zeilen 101: de zeiltechniek in een notendop

Met deze gids heb je de zeiltechniek zo onder de knie

De zeilsport is een prachtig samenspel van de elementen, maar toch kan het met een hele hoop theorie en een flinke lading termen een ingewikkeld technisch verhaal worden. In de praktijk heb je maar een paar inzichten en begrippen nodig en gaat het zeilen vooral op ervaring en gevoel. Met de volgende basis red je het als beginnend zeiler op het water.

De wind

Inkoppertje, de wind is het belangrijkste instrument van een zeiler. Aan de hand van de wind bepaal je de stand van de zeilen. Een handige theorie om in gedachten te houden is dat de boot onder het zeil draait, maar de stand van de zeilen intact blijft. Dit omdat de wind vanuit dezelfde richting blijft waaien. Het zeil kent vier verschillende standen, aan de wind, halve wind, ruime wind en voor de wind.

Hogerwal en lagerwal

Hogerwal is de kant waar de wind vandaan komt, lagerwal is de kant waar de wind naartoe waait. Het is lastig om met een zeilboot weg te komen van lagerwal aangezien je niet tegen de wind in kunt varen.

Bakboord, stuurboord, loef- en lijzijde

Zoals je in het normale verkeer links en rechts hebt, heb je op het water bakboord en stuurboord. Bakboord is links, stuurboord is rechts. Dit wordt altijd bekeken vanaf de stuurman. Naast de benamingen bakboord en stuurboord hebben links en rechts op een zeilboot nóg een naam. Loef- en lij. De loefzijde is de scheepszijde waar de wind inkomt en de lijzijde de zijde waar het zeil staat. De loef- en lijzijde veranderen dus zodra je overstag gaat.

Bakboord is links, stuurboord is rechts.

Oploeven en afvallen

Zodra je als zeiler met je zeilboot van koers verandert heet dat oploeven of afvallen. Bij oploeven beweegt de boot zich naar de windrichting toe waardoor je meer aan de wind gaat varen. Als je afvalt beweegt de boot van de windrichting af, waardoor je meer ruime wind gaat varen. Geheugensteuntje: bij afvallen stuur je met het roer van het zeil af, bij oploeven stuur je met het roer richting (‘op’) het zeil.

De basis van het zeilen leer je het beste door het simpelweg te doen

Overstag gaan en gijpen

Overstag gaan betekent dat je met het voorsteven van de zeilboot door de wind draait. Tijdens de overstag manoeuvre wordt er aan de wind gevaren en wordt er van koers verandert (oploeven) waardoor het voorsteven van de boot in de wind komt te liggen. Door verder door de wind te draaien vangt het zeil aan de andere kant wind en wordt er aan de wind met het zeil over het andere boord te varen. Bij gijpen draait de boot ook door de wind, maar dan met het achtersteven waardoor het zeil plotseling aan de andere kant wind vangt en overslaat.

Tijdens de overstag manoeuvre wordt er aan de wind gevaren en wordt er van koers verandert

De werking van het roer

Last but not least; de werking van het roer op een zeilboot. Het roer wordt vaak bediend door een helmstok bij het achtersteven van de boot. Anders dan bij een normaal stuur werkt deze omgekeerd. Zodra je deze naar bakboord beweegt zal de boot richting stuurboord bewegen, en vice versa.

Tag: leren zeilen

Zeilen 101: de beste gids om snel goed te leren zeilen

Met de deze gids leer je in een mum van tijd zeilen

Wil je leren zeilen? In deze gids geven we je een paar tips over hoe je het zeilen binnen de kortste keren onder de knie kunt hebben.

Zeilen is het mooiste dat er is. Je maakt gebruik van de elementen, bent buiten actief bezig en kunt in een team werken. Maar beginnen met zeilen kan een grote stap zijn. Met een brede terminologie, veel aspecten om rekening mee te houden en de risico’s op het water komt er veel kijken bij het leren zeilen.

Begin met de theorie

Ondanks dat veel zeilers op hun gevoel het water over gaan is een goede basiskennis over zeilen erg belangrijk. Het is goed om de verschillende bootonderdelen te kennen en de essentie van het zeilen te begrijpen. Zo kom je de eerste keer op het water niet voor verassingen te staan.

Bekijk de bootonderdelen van een kleine zeilboot (optimist) hier en lees het artikel ‘Zeiltheorie in een notendop‘.

[su_box title=”Zeilen 101: de zeiltechniek in een notendop” box_color=”#1e73be”]In het artikel ‘Zeilen 101: de zeiltechniek in een notendop’ gaan we verder in op de zeiltechniek waarmee je als beginnende zeiler je zeilkwaliteiten een boost kunt geven.[/su_box]

Welke bootklasse?

Elke zeilboot heeft zijn eigen kenmerken. Zwaardboten zijn erg wendbaar, maar kunnen wel uitdagend zijn om onder controle te houden. Kielboten zijn een stuk stabieler maar vragen meer kennis over zeilen.

De jeugd begint vaak in een Optimist, een vierkante badkuip met een enkel klein zeil. Anderen doen er goed aan om in een Valk of een vergelijkbare soort kielboot te beginnen. De Valk is de meest voorkomende zeilboot in Nederland en kan bij vele bootverhuurders gehuurd worden. Door de stabiliteit en de betrouwbaarheid van deze bootklasse is de Valk zeer geschikt voor beginnende zeilers.

Meevaren met een ervaren zeiler is een van de beste manieren om zelf te leren zeilen

Ga het water op met een ervaren zeiler

Stap om te beginnen eens aan boord bij een ervaren zeiler. Hij of zij kan je de basisprincipes uitleggen voordat je zelf achter het roer kruipt. Probeer vertrouwd te raken met hoe de stand van de zeilen tegenover de koers die je vaart. Oefen met manoeuvres zoals overstag gaan, gijpen en een stormrondje. Ook het wegvaren en aanleggen in de haven en het hijsen en laten zakken van de zeilen is goed om te oefenen.]

Oefen met manoeuvres zoals overstag gaan, gijpen en een stormrondje.

Ken je geen zeilers? Biedt jezelf aan als opstapper. Dit kan op een van de vele zeilersfora op internet. Ook op Zeilspot is er een plek waar zeilers bemanning zoeken of aanbieden.

Ook kun je een zeilles nemen bij een zeilschool, zij kunnen je snel klaarstomen zodat je zelf het water op kunt.

Begin op makkelijk water

Eindelijk ben je klaar om zelfstandig het water op te gaan! Het is slim je eerste meters op een makkelijk water te doen. Zorg ervoor dat je een zeillocatie kiest die geschikt is voor beginnende zeilers. Houd rekening met beroepsvaart, snel stromend water en harde wind. Wateren die zijn ingericht voor recreatieve doeleinden zijn zeer geschikt om te leren zeilen.

Bekijk ook deze lijst met zeilregio’s voor beginnende zeilers.

Veiligheid op het water staat altijd op één

Veiligheid op het water

Er zijn een aantal belangrijke zaken om te controleren voordat je het water op gaat en manoeuvres op het water die je moet beheersen.

Bekijk het weer

Controleer altijd het weer voordat je het water op gaat. In sommige gebieden kan het weer snel omslaan. Het laatste wat je wil is met onweer of een te harde wind op het water zijn.

Op de website van Weerplaza vindt je een handig overzicht met alle zeillocaties in Nederland. Een groen zeilbootje betekent dat je gerust het water op kunt gaan, bij een oranje zeilbootje kun je maar beter in de haven blijven. Ook zijn er verschillende apps voor smartphones waarmee je het weer op het water in de gaten kunt houden

Neem zwemvesten mee

Zorg ervoor dat je altijd genoeg zwemvesten aan boord hebt, per persoon één. Zo kunnen jij en de andere opvarenden zich in een eventuele noodsituatie in veiligheid brengen.

Oefen een man overboord manoeuvre

Oefen voordat je als beginnend zeiler zelfstandig het water op gaat altijd een man overboord manoeuvre. Zo kun je in het geval iemand over boord slaat deze persoon snel weer uit het water vissen. De man overboord manoeuvre is een van de belangrijkste manoeuvres om onder de knie te hebben.

Een rif in het zeil leggen

In situaties waar plotseling de wind opsteekt is het handig om te weten hoe je een rif in het zeil legt. Een rif zorgt ervoor dat het zeiloppervlakte kleiner wordt en dus minder wind vangt. Hoe je een rif in het zeil legt verschilt per boot.

Haal je zeildiploma’s

En voilà, je bent een zeiler! Maak veel meters in allerlei verschillende bootklassen en op verschillende soorten wateren. Als je de fijne kneepjes van het zeilen in de vingers hebt kun je overwegen om diploma’s en certificaten te gaan halen. Met je CWO zeildiploma’s en een een vaarbewijs op zak is geen zeilboot en geen water meer te groot.